جرعه 37: دشمنان سعادت
رسیدن به «سعادت» مقصدی است که اغلب مکاتب و ادیان مدعی مسیرگشایی به سوی آن هستند؛ اما اگر بنا باشد با نگاهی آسیب‌شناسانه به این کلمه نگاه کنیم، چه چیزی را می‌توان مانع سعادت دانست!؟ شوپنهاور به دو مصداق به عنوان دشمنان سعادت اشاره می‌کند و جرعه سی و هفتم از پادکست مِی به همین موضوع می‌پردازد.
– در باب حکمت زندگی – صفحۀ ۳۹ تا ۴۱
متن کامل جرعهی سی و هفتم
اگه امروز از من و شما بپرسن که از جون زندگی چی می‌خوای در زندگی چه داشته باشی رضایت‌مندانه زندگی خواهی کرد چه پاسخی می‌دهی به این سوال پاسخ به این سوال بسیار حائز اهمیته. انتظار ما از زندگیست که مسیر مارو مشخص میکنه یعنی اگر حکمت زندگی مهارت و نگرشی باشه که بتونه انتظار ما از زیستن و مسیر برآورده شدن این انتظار رو نشون بده آن چه که حق حکمت هست ادا شده.
حالا اگر در پاسخ به این سوال انتظارت از زندگی چیست محدود بشیم به یک کلمه، یعنی فقط بگن در یک کلمه باید انتظارت رو توصیف بکنی ما ناگزیریم به سراغ کلمهای بریم که چنان جامعیت داشته باشه که بتونه حداکثر نیازهای مارو در دل خودش جا بده و حالا با این اوصاف اون یک کلمهای که چنین خصوصیتی داره چیه به نظر شما؟
سعادت
احتمالا خیلی از من و شما به سراغ کلمه‌ی سعادت می‌رویم. چنانکه تمام مکاتبی که برای انسان راه و روش زندگی دارن ترسیم می‌کنن مدعی رسوندن انسان به سعادت هستن. حالا اگر ما بخوایم این کلمه‌ی سعادت رو کمی تبیین بکنیم براش قواعد و چارچوبی بگیم چه موئلفه‌هایی رو می‌تونیم بشماریم و بگیم که بر اساس این مدل یا بر اساس این مراتب ما می‌تونیم سعادتمند زندگی بکنیم؟ اون چه که در این جرعه می‌شنوید تلاش منه برای پاسخ گفتن به این سوال.
می می‌شنوید مجموعه جستارک‌های با طعم حکمت زندگی که جرعه جرعه مهمان من، حسام ایپکچی هستید. هم‌‌پیاله‌های من سلام جرعهی سی و هفتم می رو با آرزوی آگاهی و صبر بر آگاهی برای خودم و شما آغاز می‌کنم. این آرزو به سبب دشواری ایامی است که آن‌را تجربه میکنیم و در آن زندگی میکنیم گرچه که این دوران و این ایام منحصر به ما نیست، جوامعی که امروز در آسودگی و رضایت نسبی زندگی می‌کنند به بهای گذر از همین گردنه تونستن به سعادت برسن.
تبیین سعادت
و اما سعادت کلمهای کلیدی است که من میخوام در این جرعه با استناد به منبع اصلی مون و منبعی که در طول این ماه‌ها پیرامون اون حرف زدیم یعنی کتاب در باب حکمت زندگی آرتور شوپنهاور به اون بپردازم و سعی کنم به اندازه بضاعت خودم کمی از ابهام خارجش کنم. میدونیم که هدف مبهم خطر گم شدگی داره، کلمهای که خودش در ظلمت و پوشیدگیه نمیتونه مبنای عدالت و گشودگی باشه به همین جهت اون چه که بر ما ضرورت داره اینه که مقصد رو تا حد ممکن روشن کنیم وقتی آگاه شدیم به مقصد هم دشواری مسیر هم فاصله‌ی بین وضع موجود و وضع مطلوب مارو لبریز خشم و غم میکنه به همین جهته که ما بعد از آگاهی نیازمند صبر بر آگاهی هستیم.
منابع پادکست می
به رسم معمول منبع رو عرض بکنم که کتاب در باب حکمت زندگیست در این جرعه از صفحه‌ی ۳۹ الی ۴۱ رو با هم مرور میکنیم. قبل از این که وارد بشم در موضوع بحث یک نکته‌ای رو بعنوان پیش درآمد عرض بکنم، اگر بخاطرتون باشه در یکی دو جرعهی قبل از مشکلاتی که در دسترسی به پادکست می داشتیم براتون شرح وضعیتی گفتم الان میتونم این نوید رو بدم که این مشکلات حل شده و شما چنانکه در این هفتهها اگر به اینترنت دسترسی داشته باشید تجربه کردید که برا شنیدن می دچار مشکل نیستید از تمام پادگیرها میتونید می رو بشنوید. اما به جهت اینکه اصل دسترسی اینترنت امروز به یک معضل تبدیل شده و بسیاری از ما دسترسی به شبکه جهانی نداریم بالاخص دوستانی که در ایران زندگی میکنید راهکاری که به ذهنمون رسید اینه که بر روی وبسایت mey.ir دسترسی داشته باشید و فایلهای پادکست رو بر روی خود وبسایت بشنوید. بعلاوه یک امکان دیگری هم پیش از این بود حالا تکمیل شده و اون هم دسترسی به متن جرعههاست، اگر به هر دلیلی نیاز دارید که یا همزمان به شنیدن یا بعد از اون متن رو مرور بفرمائید اون هم بر روی وبسایت قابل دسترسیه، بالاخص برای دوستانی که ناشنوا یا کم شنوا هستن امیدوارم که این امکان مثمر ثمر باشه. فقط برای دسترسی به متن جرعهها نیاز هست که در سایت عضو بشید که البته عضویت هم خیلی سادست هم رایگان. پیش درآمد رو همین جا به پایان میبرم و وارد موضوع میشم.
موانع سعادت
من در این جرعه میخوام موانع سعادت از نگاه شوپنهاور رو بگم شوپنهاور به دو تا مولفه اشاره میکنه میگه این دو تا دشمن سعادتن، اما قبلش تعریفی از سعادت به ما ارائه نمیده دیگه میدونیم که در سبک و سیاق بحث کردن شوپنهاور این خیلی عجیب نیست، چون او مفاهیم رو سلبی بیان میکنه تو خیلی از موارد. نمیاد حق رو تعریف کنه میگه ظلم نکن آن چه هست حقه، نمیاد لذت رو تعریف کنه میگه ما یه رنجی داریم هر وقت تو تونستی مانعی در برابر این رنج ایجاد کنی میشود لذت، در خصوص آزادی هم همینو میگه میگه امتناعی از اراده نداشته باشی یه آزادیه این شیوه بحث شوپنهاور هست.
دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!
درود
خلاصه، مختصر ومفید.
دلتنگ بودم. چقدر فاصله شنیدن ها طول کشید. محدودیت ها را درک می کنم اما شوق شنیدن دلتنگمان کرد.
لذت نوشیدن این جرعه گوارای وجودمان.
سپاس جناب ایپکچی از بابت جرعه جدید وتلاش باارزشتان
سلام و وقت بخير
خواستم تشكر كنم از همه عزيزاني كه زحمت ميكشن و متن كامل جرعه رو اينجا قرار ميدن و عزيزاني كه زحمت اطلاع رساني ها رو در اينستا، سايت و كانال تلگرام انجام ميدن
قدردان زحمتاشون هستم🌹
درود
عالي بود و ممنونم از جناب ايپكچي
در پناه ايزد منان باشيد
عالی بود. ممنونم ازتون.
من منظورتون رو از “ثبر بر آگاهی” متوجه نشدم
درود
آقای ایپکچی در مورد گام دوم سعادتمندی یعنی “ثبات و پایداری” منظور همون Sustainability هست، درسته؟ که دستیابی بهش یک هدف اجتماعی هست و به همزیستیِ ایمنِ افراد بر روی زمین، در دوره زمانی طولانی مربوط می شه. سه سطح یا ستون داره این پایداری: پایداریِ اقتصادی، پایداریِ اجتماعی و پایداریِ محیطی (environmental, social ,economic )
عموما بُعد یا سطحِ محیطی رو مهمترین میدونند در بین این سه نوع از پایداری و به همین خاطر هست که این واژه رو بیشتر در ارتباط با مشکلات عمده زیست محیطی مثل تغییرات اب و هوا، از دست دادن تنوع زیستی و تخریب زمین میشه دید…
سلام بر شما
من همین معنا که فرمودید رو در نظر داشتم با تفصیلی که در جرعه عرض شد
اما بررسی نکردم که آیا در منابع انگلیسی با همین واژه که فرمودید متن شوپنهاور ترجمه شده یا خیر
ظاهرا این واژه به یکی از کلیدواژهای مهمِ تفکر قرن بیست و یکمی تبدیل شده. برنامه های کاملی این روزها به مطالعه اون اختصاص داره. تحقیقات در علوم انسانی، علوم اجتماعی و طبیعی، مهندسی، برنامه ریزی و غیره که تاب‌آوری را در ثبتهایِ پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی دنبال و بررسی می‌کنند…
در مورد بحث پایانی جرعه، همونطور که فرمودید “ابرخدمتگذار” برای تسهیل سعادتمندی یک جامعه میبایست همزمان هر سه سطح نیاز رو به طور موازی تامین کنه که در مورد سطح دوم میشه
توسعه یِ جامعه ای که از نظر زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی بتونه پایدار باشه. چقدرم که نسل ما مواجه بوده با ثبات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در طولِ زیستِ خودش در این تکه از کره یِ زمین…
سلام ودرود وتشکر از لطف شما….استاد بزرگوار
سلام استاد
ممنون بابت کار بسیار ارزشمندتون
ممنون میشم صراحتا نظرتون رو در مورد اندیشه نیچه مطرح کنید
لطف بزرگی میکنید
با سپاس
سلام …
من همواره نظرم رو نسبت به متن‌ها صراحتا اعلام می‌کنم
اما نیچه یا هر متفکر دیگری قابل اظهارنظر اجمالی نیست
برخی از گزاره‌های او را می‌فهمم و می‌پذیرم و برخی را نیز نفهمیده‌ام
درود بر شما با این هدف بسیار با ارزشتان از طرف ۱۰۰ میلیون ایرانی به شما تبریک میفرستم🌹