در جرعه چهل‌ونهم به مسئله استعداد و لذت پرداخته‌ایم و متناسب با منابعی که خدمت‌تان معرفی شده، سطح‌بندی زندگی انسان و نسبت تفکر و هنر از نگاه شوپنهاور بحث شده است و در پایان رسیده‌ایم به این سؤال که آیا فراغت برای همه انسان‌ها می‌تواند رضایت‌بخش باشد؟

جرعه چهل‌ونهم پادکست می؛ اولین جرعه‌ای است که علاوه‌بر پادگیرها در کانال یوتیوب نیز قابل مشاهده است. به‌علاوه بعد از ضبط این جرعه، توضیحاتی در خصوص «لذت و آگاهی» قابل ارائه بود که به‌صورت تصویری، منحصراً در یوتیوب تقدیم کردم و در اپیزود به آن اشاره نشده که می‌توانید از اینجا ملاحظه کنید:

https://www.youtube.com/@ipakchi

برای اطلاع از اخبار و همچنین دسترسی به متن پادکست مِی، علاوه‌بر وب‌ به نشانی:

www.mey.ir

می‌توانید پادکست می را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید و حتماً حضور و همراهی شما برای ما اسباب دلگرمی و شوق‌آفرینی است:

Instagram.com/meypodcast

t.m/mey_podcast

x.com/mey_podcast

 

جرعه چهل و نهم

به این پنج سوال دقت بکنید: سوال اول این است که مبنای لذت بردن چیست؟ ما از چه چیزهایی لذت می‌بریم؟ سوال دوم در مورد استعدادی است که این واژه را زیاد استفاده می‌کنیم. می‌گوییم استعداد فلان چیز را دارم یا استعدادش را ندارم؛ چه چیزی را دارم و چه چیزی را ندارم؟ وقتی از استعداد صحبت می‌کنیم، چه معنایی مد نظرمان است؟ سوال سوم این است که آیا زندگی برای همه انسان‌ها در یک سطح تجربه می‌شود یا ما سطوح مختلفی از زندگی را پیش‌رو داریم؟ سوال چهارم این است که آیا هنر و فکر کردن شباهتی دارند و اگر شباهت دارند، این شباهت چه دستاورد عملی یا نقشه راه اجرایی می‌تواند به ما ارائه بدهد؟ و سوال پنجم هم بحث فراغت است. آیا فراغت برای همه لذت‌بخش است یا در هر شرایطی می‌تواند جذاب و خوشحال‌کننده باشد؟

اگر هر کدام از این پنج سؤال برای شما دغدغه است و علاقه‌مند هستید که از نگاه آرتور شوپنهاور در موردشان بشنوید، من بر مبنای کتاب حکمت زندگی شوپنهاور، جرعه پیش‌رو را تقدیم شما می‌کنم. سلام بر شما. در جرعه چهل و نهم می‌خواهم به این پنج سؤال ابتدایی بپردازم. طبق معمول، منبع را عرض می‌کنم؛ از صفحه ۵۲ کتاب «در باب حکمت زندگی» به بعد. ما در این دو اپیزود، یعنی اپیزود چهل و نهم و اپیزود پنجاهم، فصل دوم از کتاب را به پایان می‌بریم و از اپیزود پنجاه و یکم وارد فصل سوم می‌شویم. یک توضیح اضافه هم عرض کنم برای عزیزانی که از کانال یوتیوب من این اپیزود را می‌بینند و می‌شنوند. تصویری که در پس‌زمینه ملاحظه می‌کنید، یادداشت‌برداری مربوط به همین اپیزود است، از روی نسخه کتابی که من به عنوان منبع استفاده می‌کنم و در حین ارائه یادداشت‌برداری می‌کنم. صفحاتی که از آن‌ها اگر روخوانی بکنم در تصویر خدمت شما تقدیم می‌شود که اگر دسترسی به کتاب ندارید، خوانش متن را برای شما راحت‌تر کند. به علاوه، چون من بر اساس ترتیب سطرهای کتاب توضیح نمی‌دهم و سیر استدلالی خودم را تقدیم می‌کنم، به نظرم آمد که شاید ارائه‌ی یک سری اسلایدها روی صفحه بتواند به شما کمک کند برای یادداشت‌برداری و آگاهی از سیر منطقی که من طی می‌کنم تا این پنج سرفصل را خدمت شما عرض کنم. در نهایت امیدوارم که همه این مقدمات منتهی به خردورزی و تعمق بیشتر شود. بیش از این در مقدمات باقی نمانیم و من با سؤال آغازین می‌خواهم وارد مبحث جرعه چهل و نهم شوم. آن سؤال این است: ما از چه چیزی لذت می‌بریم؟

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

موضوع جرعه چهل‌وهشتم از پادکست مِی، واقعاً جالب است! در توضیح صفحه ۵۱ از کتاب حکمت زندگی شوپنهاور به چند اشاره در مورد «امر جالب» و قابل‌توجه پرداختم. همچنین طرح دو واژه انسان «عادی» و «معمولی» بهانه شد برای تفکیک این دو عبارت از یکدیگر و تمایز «عادت» و «روتین».

 

متن جرعه چهل و هشتم

اپیزود چهل و هشتم یا جرعه چهل‌وهشتم از پادکست «می» موضوعش واقعاً جالب است. اینکه می‌گویم واقعاً جالب از باب تبلیغات نیست، بلکه موضوع این جرعه کلمه «جالب» است. می‌خواهم کمی تأمل کنم که چه چیزی جالب است و چه چیزی برای ما جلب توجه می‌کند. پرداختن به کلماتی که معمولاً در دسترس هستند و کمتر زمان برای واشکافی و تأمل در آن‌ها می‌گذاریم، می‌تواند خوشمزه و شگفت‌انگیز باشد. حالا اگر این چند ثانیه‌ای که خدمت‌تان در باب «جالب» گفتم، جالب بود، دقایق پیش رو را مهمان من باشید که با هم ذهنی‌تر بکنیم در پادکست می.

مِی می‌شنوید مجموعه جستارک‌هایی با طعم حکمت زندگی که جرعه‌جرعه مهمان من، حسام ایپکچی، هستید.
سلام بر شما هم‌پیاله‌های عزیز؛ برایتان آرزوی تندرستی، سلامتی و ذهن آباد دارم. می‌پردازم به کتاب «درباب حکمت زندگی». به رسم معمول، اول منبع و نشانی را می‌گویم. خدمت شما، در این جرعه صرفاً با همان کتاب اصلی‌مان، یعنی «درباب حکمت زندگی» کار داریم و از ابتدای صفحه ۵۱ آغاز می‌کنم کلام را. احتمالاً به همین صفحه هم بسنده می‌شود، ولی چه بسا قدمی هم به صفحات بعدی بگذاریم. برای طرح موضوع، چند سطر اول صفحه ۵۱ را می‌خوانم و بعد توضیحاتی را تقدیم می‌کنم. این‌گونه آغاز می‌شود: «توجه و علاقه انسان عادی و معمولی فقط در صورتی ممکن است شدیداً به چیزی جلب شود که اراده‌اش را تحریک کند، یعنی نفع شخصی در آن داشته باشد.»

قبل از اینکه به موضوع اصلی جرعه‌مان بپردازم، تذکری را عرض می‌کنم در مورد انسان عادی و معمولی.

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

جرعه چهل و هفتم پادکست می به شرحی در پی‌نویس صفحه پنجاه کتاب درباب حکمت زندگی از آرتور شوپنهاور اختصاص دارد و دقایق کوتاهی هم در نسبت اندیشه شوپنهاور و آرای داروین صحبت کرده‌ام. بنا دارم از این جرعه برای آشکاری بیشتر مباحث و امکان مشاهده اسلایدها و تصاویر کتاب، از ظرفیت یوتیوب استفاده کنم و به زودی گزیده تصویری مربوط به این جرعه در کانال یوتیوب به نشانی ذیل منتشر خواهد شد

https://youtube.com/@Ipakchi

 

 

متن جرعه چهل و هفتم

مفهوم طبیعت از نگاه شوپنهاور

کلمه «طبیعت» برای ما آشناست؛ از آن زیاد استفاده می‌کنیم و به راحتی معنایش را درک می‌کنیم. اما اگر قرار باشد از شوپنهاور بپرسیم که «طبیعت» یعنی چه، او چه پاسخی به ما خواهد داد؟ در این جرعه چهل‌وهفتم از پادکست، قصد دارم این سوال را از شوپنهاور بپرسم و در حد چند سطر کوتاه، پاسخ او را برای شما نقل کنم. اگر مشتاق شنیدن پاسخ هستید، دقایق پیش رو را مهمان من باشید.

تفکر چیست؟ هایدگر و پیچیدگی واژه‌ها

پادکست «می» مجموعه‌ای از جستارهایی با طعم حکمت زندگی است و در این جرعه نیز شما مهمان من، حسام ایپکچی، هستید. این جرعه را با طرح یک سوال آغاز می‌کنم؛ یک سوال بسیار ساده اما با پاسخی بسیار سخت. چرا این‌گونه است؟ چرا از توصیف اغراق‌آمیز استفاده می‌کنم و می‌گویم «بسیار سخت»؟ زیرا در ظاهر، سوال پیش‌پاافتاده‌ای است، اما وقتی در آن درنگ می‌کنیم، برای رسیدن به جواب، ناگزیر به تفکر می‌شویم.

بیشتر از این توضیح نمی‌دهم و سوال را مطرح می‌کنم: «به چه چیزی می‌گوییم تفکر؟» چرا این سوال سخت است؟ چون ما برای پاسخ به آن، نیازمند تفکریم. و اگر بخواهیم تفکر کنیم تا معنای تفکر را بفهمیم، به این معناست که ما می‌دانیم تفکر چیست، زیرا قصد داریم با استفاده از آن، مسأله‌ای را حل کنیم.

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

اگر جرعه سی و پنجم را به خاطر داشته باشید، بحث مفصلی در خصوص مراتب لذت داشتیم. این بحث از منظر دیگری در جرعه چهل و ششم مورد توجه قرار گرفته است. همچنین در بخش ابتدایی جرعه به ملال طبقه مرفه و دل‌زدگی دوره میان‌سالی می‌پردازیم.

منبع
کتاب در باب حکمت زندگی – صفحه ۴۸ تا ۵۰

 

 

جرعه چهل و ششم

چگونه می‌توان از زندگی لذت برد؟ چه چیزهایی برای ما در زندگی لذیذ هستند؟

فرض کنید کسی بتواند به ما اجزای لذت را بگوید، مواد تشکیل‌دهنده لذت را مشخص کند و یا راهی پیش پای ما بگذارد که بتوانیم لذت‌های عمیق‌تر و مکررتری را تجربه کنیم. اگر اندیشمند یا اندیشه‌ای بتواند به این پرسش پاسخ دهد، انصافاً می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بشر را پاسخ گفته است. به همین دلیل، بسیاری از افراد به مسئله لذت پرداخته‌اند.

مرور مباحث جرعه‌های پیشین درباره لذت

در جرعه‌های پیشین نیز به مقوله لذت پرداخته‌ایم که در متن جرعه خدمت شما ارجاع می‌دهم و آدرس آن را عرض می‌کنم تا اگر مایل بودید، بدانید کجا می‌توانید بشنوید. در این جرعه نیز مجدداً به سراغ مسئله لذت می‌رویم و چند دقیقه‌ای گپ می‌زنیم. شاید علاوه بر آنچه از لذت می‌شنویم، خود این جرعه نیز تجربه‌ای از لذت باشد برای من و شما. اگر این موضوع مسئله شما نیز هست، دقایق پیش رو با من همراه باشید.

خوش‌آمدید

شما در حال شنیدن مجموعه جستارک‌هایی با طعم حکمت زندگی هستید که جرعه جرعه مهمان من، حسام ایپکچی، خواهید بود. هم‌پیاله‌های من، سلام بر شما. امیدوارم عمرتان به خیر باشد. نمی‌توانم آرزو کنم که بی‌درد و رنج باشید، چرا که درد و رنج علائم زیستن و پیمودن است، ولی حداقل می‌توانم امیدوار باشم و آرزو کنم که صبرتان از رنج‌هایتان بیشتر باشد و رنج‌هایتان پربار و پردستاورد.

ورود به بحث: مرور کتاب “در باب حکمت زندگی”

موضوع جرعه چهل و ششم را در مقدمه خدمت شما عرض کردم. گرچه مباحث جرعه چهل و پنجم همچنان ادامه دارد و چه بسا اگر مجالی باشد و عمری باشد، در فرصت‌های بعدی باز هم به آن برگردم، اما در این جرعه می‌خواهم کتاب را چند صفحه‌ای با هم پیش ببریم. به رسم معمول، منبع را ابتدا خدمت شما می‌گویم؛ از صفحه 48 تا 50 کتاب «در باب حکمت زندگی» را با هم مروری می‌کنیم. البته این مرور جایگزین خوانش شما نیست. شما مطالعه می‌فرمایید و من هم حاشیه نوشته‌های خودم را با شما در میان می‌گذارم.

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

من و شما هم‌کلاسی‌ها اگر که بخواهیم در این راستا قدم برداریم، اسم رمز مسیرمان می‌شود “التفات به لطافت”، یعنی توجه به این اثرپذیری. خب جرعه تا همین جا باقی و سفر ادامه دارد، اگر که سهم ما از عمر بیش از این باشد.

در جرعه چهل و پنجم از پادکست می به کلمه «طبیعت» در صفحه چهل و هفتم کتاب در باب حکمت زندگی (به قلم آرتور شوپنهاور) توجه داریم و معانی مختلف قابل تصور برای این کلمه را به اختصار بررسی می‌کنیم.

منابع
کتاب در باب حکمت زندگی (منبع اصلی) – صفحه ۴۷
کتاب در باب طبیعت انسان – جستار اراده آزاد و تقدیر‌باوری

 

 

جرعه چهل و پنجم

مقدمه‌ای بر فلسفه‌ی شوپنهاور

در مطالعه‌ی کتاب در باب حکمت زندگی به صفحه ۴۷ رسیدیم و به پاراگرافی که در آن شوپنهاور می‌گوید علت اصلی وجود نیروهایی که طبیعت انسان را به آن مجهز ساخته، مبارزه با نیازهایی است که از هر سو او را تحت فشار قرار می‌دهند. در جرعه‌ی چهل و چهارم، کلمه‌ی «مبارزه» را مورد تأمل قرار دادیم، ولی کلمه‌ی دیگری هم در این سطر می‌تواند موضوع تأمل باشد: طبیعت. اینکه شوپنهاور از این کلمه چه قصدی دارد و در منظومه‌ی حکمت شوپنهاور، طبیعت چگونه ادراک می‌شود، موضوع سؤال است. در جرعه‌ی چهل و پنجم دقایقی را به این سؤال اختصاص می‌دهم؛ نه برای رسیدن به پاسخ، بلکه برای رسیدن به سؤالی عمیق‌تر درباره‌ی طبیعت. اگر این موضوع برای شما هم قابل توجه است، دقایق پیش رو تقدیم حضورتان.

می‌شنوید مجموعه جستارهایی با طعم حکمت زندگی که جرعه‌جرعه میزبان شما، حسام ایپکچی، هستم. هم‌پیاله‌های من، سلام بر شما. امیدوارم که تندرست باشید و گشوده‌ذهن. بسیار خوشحالم که بعد از وقفه‌ای بلند مدت دوباره مجال هست تا هم‌سفره با شما باشم. پاییز سال گذشته امکان مصاحبت فراهم نشد و این جرعه، که جرعه‌ی چهل و پنجم پادکست “می” است، را در آغازین روزهای زمستان خدمتتان ضبط می‌کنم. گرچه وقفه به منزله‌ی اتلاف عمر نیست، این کلمه، “وقفه”، کلمه‌ای قابل تأمل است. چنانکه ما وقتی می‌خواهیم به کسی بگوییم ایستاد، می‌توانیم بگوییم توقف کرد یا واقف شد.

تحلیل مفهوم طبیعت در اندیشه‌ی شوپنهاور

اما در ادبیات متداول ما و زبان محاوره‌ی ما، واقف به معنای آگاه می‌آید. یعنی اگر به کسی بخواهیم بگوییم همان‌گونه که آگاه هستید، می‌توانیم بگوییم همان‌گونه که واقفید. این تقارن بی‌حکمتی نیست که ایستادن و حکمت یا درنگ و فهم با هم مناسبتی دارد. امیدوارم این وقفه پیش‌آمده بر بار “می” اضافه کند و به منزله‌ی اتلاف تلقی نشود. همان‌طور که در دقایق اول شنیدید، موضوعی که می‌خواهیم درباره‌اش صحبت کنیم، طبیعت است. به رسم معمول، ابتدا منابع این جرعه را خدمت شما عرض می‌کنم. صفحه ۴۷ کتاب در باب حکمت زندگی منبع اصلی است، اما در این جرعه برای تکمیل سطرهای آغازین، یک جستار دیگر هم که شوپنهاور آن را با عنوان “اراده آزاد و تقدیر باوری” منتشر کرده، مرور می‌کنم.

اگر تمایل دارید ترجمه‌ی فارسی این جستار را بخوانید، می‌توانید در کتاب در باب طبیعت انسان به ترجمه‌ی رضا ولی‌یاری مطالعه کنید. مشخصات این کتاب در وب‌سایت “می دات آی آر” با عنوان منابع موجود است. البته به تأمین و خرید این کتاب توصیه‌ای ندارم، زیرا بخشی از محتوای این کتاب در متعلقات و ملحقات نیز تکرار شده است. این که عرض می‌کنم بخش به این جهت است که من وقت صرف نکرده‌ام تا سطر به سطر تطبیق دهم. بنابراین اگر کتاب متعلقات و ملحقات را دارید، می‌توانید خودتان ارزیابی کنید و اگر ضرورت داشت، منبع اضافه‌ای خریداری کنید. برای درک این پادکست هم نیازی به تأمین منبع نیست و من آن سطرهایی که مورد استفاده‌ام باشد را مثل همیشه از رویش برایتان می‌خوانم.

منبع نیروی اراده، طبیعت

شوپنهاور این‌طور روایت می‌کند: “می‌گوید انسان مجهز است به برخی نیروها. برای چه؟ برای اینکه نیازهایش را مرتفع کند یا به عبارت خودش بتواند با نیازهایی که انسان را تحت فشار قرار داده‌اند، مبارزه کند.” برای اینکه بدانیم دقیقاً موضوع صحبت‌مان چیست، باید عرض کنم که موضوع صحبت ما چه نیست. اینکه انسان به چه نیروهایی مجهز است، موضوع صحبت نیست؛ انسان چرا به نیرو مجهز است، موضوع صحبت نیست؛ نیازهای انسان چه کارکردی دارد و اساساً چرا انسان نیازمند است، این هم موضوع صحبت نیست. پس چه موضوعی موضوع صحبت است؟ این است که با فرض صحیح بودن گزارش شوپنهاور، یعنی نیرویی هست که قرار است ما را کمک کند در راه رسیدن به نیازها یا مبارزه با نیازها، سؤال اینجاست: منبع اخذ نیرو کجاست؟

از شوپنهاور که سؤال کنیم، می‌گوید منبع اخذ نیرو طبیعت است. حالا سؤال‌مان را کمی دقیق‌تر می‌کنیم: طبیعت در اندیشه‌ی شوپنهاور یعنی چه؟ برای اینکه اندیشه‌ی شوپنهاور را بخواهیم ادغام کنیم در این سؤال، می‌توانم این‌طور بگویم: نسبت بین طبیعت و اراده در اندیشه‌ی شوپنهاور چیست؟ این سؤال را گوشه‌ی ذهن داشته باشید. حالا من سطرهایی از جستار “اراده آزاد و تقدیر باوری” را برایتان می‌خوانم. عرض کردم این در صفحه‌ی ۴۹ کتاب در باب طبیعت انسان آمده. شوپنهاور می‌گوید: “از نتایجی که در رساله‌ی ممتازم در باب آزادی اخلاقی به آنها رسیدیم، هیچ شخص اندیشمندی شک نخواهد داشت که این آزادی را باید بیرون از طبیعت جستجو کرد، نه جایی درون آن.”

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

 

 

مبارزه در معنای متداول؛ امری خلاف روال هست. یعنی ما به مسیر عادی زندگی می‌پردازیم اما در پاسخ به یک رخداد اجتماعی ناگزیر به مبارزه می‌شویم یا در حیطه فردی سرگرم روز و شب خود هستیم اما به طور مثال گرفتار یک بلای طبیعی یا بیماری می‌شویم و به مبارزه علیه بیماری ناگزیر.

مبارزه در این معنا چه غایتی را دنبال می‌کند؟ زندگی عادی! و زندگی عادی در این عبارت یعنی «اعاده وضع سابق» و بازگشت به شرایطی که در آن نیازمند هیچ مبارزه‌ای نبودیم.

در این جرعه قصد ارائه تبیین متفاوتی از مبارزه را داریم. مبارزه نه به عنوان امر استثنایی و برای رسیدن به وضعیت نامبارزی، بلکه مبارزه برای پاسخگویی به نیازی وجودی. وقتی از نیاز وجودی صحبت می‌کنیم یعنی نیازی که هر انسان به واسطه بودنش به آن مبتلا است و چنین نیست که به صورت اتفاقی بر ما حاکم شود … بلکه تا هستیم هست. به عبارت دقیق‌تر درد وجودی آنی‌ست که چون هستیم هست و در اینجا درد مترادف مرض نیست بلکه درد به منزله «بهای» بودن است…

و اینک جرعه چهل و چهارم مِی تقدیم شما!

 

منابع

کتاب حکمت زندگی (منبع اصلی) – صفحه ۴۶

کتاب جهان و تاملات فیلسوف – صفحه ۱۲۱ به بعد – جستار راه رستگاری

کتاب جهان همچون اراده و تصور

 

متن کامل جرعه‌ی چهل و چهارم : مبارزه زندگی است

در جرعه چهل و سوم ما از «کارشاد» صحبت کردیم و غرضمون نقطه وحدت میان کار و فراغت بود. اونجا که انجام کاری برای ما در راستای قصدمون قرار می‌گیره و نیاز نداریم از اسارت قصد دیگری رها بشیم و تحت نام فراغت؛ فرصت خود بودن رو تجربه کنیم. با یک مثال اگر بخوام از این بحث عبور کنم باید از سقراط یاد کنم. سقراط در سقراطی‌گری خودش نه مشغول به کار (در معنای امروزی) بود نه مشغول به فراغت (در معنای امروزی) بلکه مشغول به بود بود! در نقطه انطباق کامل میان میل و عمل ما «کارشاد» رو تجربه می‌کنیم که مختصری رو در جرعه قبل عرض کردم و تفصیل هم باشه تا آینده اگر مجال شد.

در صفحه ۴۷ کتاب درباب حکمیت زندگی؛‌ شوپنهاور با نقل قولی از اخلاق نیکوماخوس بحث خودش رو پی میگیری.

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

 

در دقایقی که خواهید شنید؛ به جمع‌بندی نسبت میان کار و فراغت پرداخته‌ام. برای انتخاب نام جرعه میان دو تیتر مردد بودم: «کارشاد» یا «حکمت کار» و سرانجام تصمیم گرفتم ترکیب «کارشاد» را به عنوان ابداع لفظی پیشنهاد کنم. وجه تسمیه این کلمه را در دقایق پایانی جرعه شرح داده‌ام.

در جرعه چهل و سوم هم مانند جرعه سابق بحث را به دو قسمت تقسیم کردم. بخش نخست مباحث عمومی‌تری مورد اشاره قرار گرفته و چند دقیقه پایانی تقدیم می‌شود به هم‌پیاله‌هایی که علاقه‌مند به مباحث دقیق‌تر و بنیادی‌تر هستند.

منابع
– در باب حکمت زندگی
– جهان همچون اراده و تصور /صفحه۱۴۴

تقدیم از: حسام ایپکچی
خُم اول: حکمت زندگی – آرتور شوپنهاور

متن کامل جرعه چهل و سوم : کار شاد

مقدمه:

چند ماهی هست که در بحث کار و فراغت با همدیگه مشغول هم صحبتی و تأمل هستیم، در جرعه چهلم از اصالت فراغت گفتم، جرعه چهل و یکم به مفهوم سلبی کار و “نه‌کار” پرداختیم به یه سؤال ختم شد که آیا نسبتی بین کار و فراغت قابل تعریف هست یا نه؟ و البته منظورمون نسبت مساعد بود یعنی همسویی، در پاسخ به همین سوال، در جرعه قبل مقدماتی رو عرض کردم در گوهر فراغت و سرانجام رسیدیم به جرعه چهل و سوم.

بحث در دو پله مطرح میشه، پله اول همگانی‌تره و اگر صرفاً بخواهیم به کلیاتی از موضوع بپردازید، همین چند دقیقه ابتدایی کفایت می‌کنه، در ادامه برای مخاطبینی که به دنبال مطالب دقیق‌تر هستند، جمع بندی جزئی‌تری دارم که اون رو موکول کردم به پایان جرعه، اگر نسبت بین کار و فراغت پرسش شما هم هست، دعوت می‌کنم چند دقیقه‌ای رو با من هم پیاله باشید.

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

در جرعه قبل از زبان شوپنهاور شنیدیم که ثمره و میوه زندگی «فراغت» است. اولین پرسشی که در این جرعه به آن خواهم پرداخت چنین است که آیا زندگی فقط یک درخت است که میوه ثابتی داشته باشد؟ یا ما با جنگلی از انواع درختان روبرو هستیم که هرکدام مطابق با تجربه خود به میوه و ثمره‌ای دست خواهیم یافت؟
جرعه چهل و دوم در دو نیمه تقدیم شده و نیمه دوم تقدیم است به دوستانی که در پی مطالبی با دقت مضاعف هستند و به مقدماتی منتهی خواهد شد که در جرعه آتی به آن خواهم پرداخت.

منابع
– کتاب در باب حکمت زندگی صفحات ۴۴ تا ۴۶
– رساله ممتاز در باب آزادی صفحات ۳۶ تا ۳۸
– کتاب متعلقات و ملحقات صفحه ۳۷۴
– کتاب جهان همچون اراده و تصور صفحات ۳۹۱ و ۶۴۰

متن کامل جرعه‌ی چهل و دوم: گوهر فراغت چیست؟

در جرعه‌های قبل یامن جمله شوپنهاور باهم دیگه صحبت کردیم که میگه فراغت میوه و شکوفه درخت زندگیست؛ اما یک سؤالی باقیست که میشه در اون تأمل کرد این سؤاله که آیا زندگی فقط یک گونه درختِ، یا همان‌طور که ما در یک جنگل انواعی از درخت‌ها را می‌بینیم در جهان انواعی از زیستن‌ها هم امکان‌پذیره که لزوماً همه‌ی این درخت‌ها یک میوه نمیده، بلکه هر کدام میوه‌ای مختص به خود میده، و زندگی چنانی که شوپنهاور زیسته میوه‌ای چون فراغت میده اگر اینگونه بفهمیم مسئله رو و توصیفش بنابر از زندگی‌رو محدود به تجربه اون بدونیم اون وقت سؤالهای مهم‌تری هم در پی می‌آید. مثل اینکه خوب من چه درختی را زندگی می‌کنم ور زندگی چنانی که من تجربه می‌کنم چه میوه‌ای باید بدهد؟ من مدعی نیستم که به سؤال دوم قراره پاسخ بدهم و اساساً پاسخ به سؤال دوم پاسخ وجودیست یعنی آن چیزیست که از درون هر یک از ما می‌جوشه، و قابل ارائه از بیرون نیست. اما در جرعه‌ی پیش‌رو به قدر بضاعت این سؤال رو باهم حلاجی می‌کنیم تا فرصتی پیش بیاد برای تعاملات فردی و مستقل من و شما؛ اگر این موضوع دغدغه‌تون هست دقایق پیش‌رو را با من همراه باشید.

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

در جرعه قبل بیان شد که فراغت در نگاه شوپنهاور اصالت دارد و به منزله میوه و عصاره زندگی است.

در این جرعه به بررسی مقدماتی پرداختیم که نخست بتوانیم با تعمقی بیشتر به خاستگاه «کار» بی‌اندیشیم و سپس بر اساس متن کتاب به تعریف شوپنهاور از کار نزدیک شویم.

 

منابع

– کتاب در باب حکمت زندگی – صفحه ۴۴ تا ۴۶

تقدیم از: حسام ایپکچی

خُم اول: حکمت زندگی – آرتور شوپنهاور‌ی

متن کامل جرعه‌ی چهل و یکم: نه‌کار

در جرعه قبل بحث فراغت از نگاه شوپنهاور رو مطرح کردیم و رسیدیم به اصالت فراغت و اهمیتش.
از پیگیری‌ها و محبت‌های شما چنینی برمی‌آمد که موضوع، مورد توجه واقع شده، لطف داشتید و البته پیام‌های مکرری رو هم دریافت کردم که فرمودید در این بحث تعمق بیشتری داشته باشیم.

 

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

 

اگر از من بخواهند جمله‌ای را بگویم که به فهم من، کلیدی‌ترین و کاربردی‌ترین نکته‌ای است که در کتاب در باب حکمت زندگی شوپنهاور هست، این جمله را می‌گویم:
فراغت، ثمره و فایده همه زندگی‌ست؛ چه، زندگی بدون فراغت چیزی جز کار و زحمت نیست. [1]

در این جرعه از مِی -که هم آخرین جرعۀ سال ۱۴۰۱ است و هم نخستین جرعه از سومین سالِ به خُم اندازیِ مِی- به بررسی این جملۀ شوپنهاور از چند منظر می‌پردازم.

اگه روزی به من بگن که از کتاب در باب حکمت زندگی آرتور شوپنهاور فقط یک جمله‌اش را به ما بگو و من هم بخوام یک جمله­‌ای را انتخاب کنم که به فهم خودم کلیدی­‌ترین نکته‌ای که در این کتاب هست و کاربردی­‌ترینش را به مخاطبم برسونم، اونوقت انتخابم همین جمله­‌ای است که الان برای شما می‌خونم: فراغت ثمره و فایده همه زندگی است، چه زندگی بدون فراغت جز کار و زحمت نیست. این جمله پیشکش به شما اگر که دلتون می­­خواست می­تونید همینجا جرعه رو قطع کنید و برید به زندگیتون برسید اگر مایل بودید بیشتر بشنوید در ادامه چند دقیقه­‌ای درباره‌­اش صحبت می­‌کنیم.

 

منابع
– کتاب در باب حکمت زندگی – صفحه ۴۲ تا ۴۴
– کتاب واژه نامه تاریخی فلسفه شوپنهاور – صفحه

 

 

۱۹۶
– مقاله اوقات فراغت (Free time & culture industry)؛ تئودور آدورنو، جمال آل‌احمد

متن کامل جرعه‌ی چهل: در اصالت فراغت

می می­شنوید مجموعه جستارک­‌های با طعم حکمت زندگی که جرعه جرعه مهمان من حسام ایپکچی هستید.

سلام بر شما امیدوارم که در صحت و سلامتی شنونده جرعه چهلم پادکست می باشید. این جرعه هم جرعه پایانی سال 1401 است و هم جرعه آغازین از سومین سال پادکست می، بیست و پنجم اسفند ماهی که سپری شد تولد دو سالگی می بود و همین جا تشکر می کنم از همه محبت­ها و لطف­‌هایی که داشتید چکیده‌ای از زحمت شما و پیام­‌های صوتی­تون باز هم به همت خودتون در کانال تلگرام پادکست می منتشر شده و اگر مایل بودید به شنیدن در نشانی mey_podcast می­تونید به کانال تلگرام می مراجعه بفرمائید و همینطور بشنوید امیدوارم که سال­های سال بتونیم در کنار همدیگه فکر کنیم مباحثه بکنیم و پرسشگرانه حکمت زندگی را جستجو بکنیم. بیش از این مزاحم وقت شما در مقدمات نمیشم و منابع را عرض می­کنم به رسم همیشه در این جرعه سه منبع داریم منبع اصلی‌مون که همان کتاب حکمت زندگی است این بار از صفحه 42 الی 44. یک ارجاع دیگری هم من دارم به واژه نامه تاریخی فلسفه شوپنهاور که کتابش رو در منابع سایت معرفی کردم صفحه­ای که امروز باهاش کار دارم، صفحه ۱۹۶ است. علاوه­بر این دو کتاب که منابع ما هستند در این جرعه یک مقاله هم هست که بهش مراجعه دارم و شما را هم دعوت می­کنم به خواندنش. این مقاله اسمش هست free time inculture industry و نوشته آدرنو ترجمه جمال آل احمد ترجمه­ای که شده خوب free time به عنوان اوقات فراغت ترجمه شده و به اختصار همین عنوان آمده انتخاب این مقاله هم از آن جهت بود که هم موضوع اوقات فراغت حرف گفتنی داره و هم خود آدرنو در متن به فلسفه شوپنهاور اشاره دارد. خالی از لطف نیست که ما هم مروری داشته باشیم و درش تعامل کنیم فایل pdf مقاله را هم در وب­سایت mey.ir می­گزارم براتون در پست مربوط به همین جرعه که اگر تمایل داشتید اونجا می­‌تونید دانلود بفرمایید و بخونید. خوب این هم از منبع و بریم به طرح مسئله­‌مون برسیم.

دوس داری ادامه مطلب رو بخونی؟ روی کلید عضویت اون بالا کلیک کن و عضو شو! منتظرتیم!

 

[1] متن انگلیسی: 

leisure, that is, the time one has for the free enjoyment of one’s consciousness or individuality, is the fruit or produce of the rest of existence, which is in general only labour